Voeding voor de hond

Met deze blog gaan we in op de voeding voor hond – voeding voor hond berekenen – wat mag een hond eten – wat eten honden het liefst – hoeveel keer per dag hond eten geven – hoe laat hond eten geven – hoe lang kan hond zonder eten – Welke groenten mag een hond eten.

Wat mag een hond eten

De hond behoort tot de carnivoren (vleeseters), maar kan door zijn natuurlijke voedingsgewoonten ook bij de omnivoren (alleseters) gerekend worden. In de natuur jagen honden namelijk op grote herbivoren (planteneters) waarbij ook de ingewanden, die veel plantaardig materiaal bevatten, genuttigd worden.

Het lichaam en metabolisme van de hond is daardoor eerder te vergelijken met dat van een alleseter. Zo heeft de hond een gebit met veel tanden en kiezen waardoor het niet alleen mogelijk is om vlees te scheuren, maar ook om de voeding goed te kauwen. Ook het darmstelsel is in vergelijking met dat van een pure carnivoor langer waardoor de bijkomende vertering van het plantaardig materiaal door de darmflora toegelaten wordt.

De voedingsbehoeften zijn door de voedingswijze ook lang niet zo specifiek als die van de kat. Hierdoor leidt het zelf bereiden van voedingen minder snel tot voedingstekorten of gezondheidsproblemen hoeft te leiden. 

Wat eten honden het liefst

De commerciële voedingen, zoals hondenbrokken en natte voedingen, zijn allemaal complete voedingen. Daarnaast is ook het geven van rauwe voedingen of het zelf bereiden van maaltijden onder sommige baasjes heel populair. Doordat commerciële voedingen compleet zijn leidt geen van deze voedingen tot voedingstekorten. Wat betreft het zelf bereiden van voedingen vraagt dit wel enige inzicht in de voedingsbehoeften van de hond en de verschillende ingrediënten wil dit op lange termijn niet tot tekorten en gezondheidsproblemen bij de hond gaan leiden. 

Wij zijn van mening dat elke voedingsvorm zo zijn eigen voor- en nadelen heeft. Welke voedingsvorm u uw huisdier geeft is daarom afhankelijk van uw eigen persoonlijke voorkeur. In ieder geval kan geen enkele voedingsvorm per definitie boven de andere geplaatst worden. 

Hoe vaak droogvoer geven

Droogvoer bevat weinig water. Het vochtgehalte bevindt zich meestal onder de 14%, maar is meestal slechts tussen de 7 en 10%. Doordat droge brokjes zo weinig vocht bevatten is het lang houdbaar. Daardoor is het mogelijk om de hele dag een bakje brokken te laten staan. Bij honden verdient het echter de voorkeur om een aantal afgepaste maaltijden over de dag te geven. Vooral voor honden met neiging voor overgewicht is dat het geval, aangezien een vol bakje brokken gedurende de hele dag natuurlijk heel verleidelijk voor deze honden kan zijn. 

Wat betreft de preventie van tandplak, tandsteen en daaruit voortkomende gebits- en gezondheidsproblemen bij onze huisdieren, is vastgesteld dat vooral plakkerige en zachte voedingen voorkomen dienen te worden. Het geven van brokjes waarop gekauwd moet worden is dus beter voor het gebit dan het geven van blikvoeding. Daarbij moet wel een kanttekening gemaakt worden, aangezien sommige brokjes door het kauwen zo gemakkelijk uit elkaar vallen dat kleine voedselresten gemakkelijk tussen en op de tanden en kiezen blijven plakken. Dus ook door het geven van droge brokken kan tandplak en tandsteen ontstaan.

Hoe vaak natvoer geven

Door het hoge vochtgehalte is natvoeding bederfelijker dan droogvoeding. Daardoor kan natvoeding niet de hele dag onbeperkt beschikbaar worden gesteld en dient het voedsel dat niet gegeten wordt niet te lang te blijven staan. 

Natvoedingen worden door honden vaak als zeer smakelijk ervaren, vooral als het een beetje opgewarmd is. Dit komt doordat van natvoeding meer aroma af komt dan van droogvoeding. De geur van de natvoeding maakt dus dat de eetlust gestimuleerd wordt. Vandaar dat aan honden die niet graag willen eten met wat opgewarmde natvoeding het beste geprobeerd kan worden om de voedselopname te verhogen. 

Wat betreft de effecten van natvoeding op de mondgezondheid is vastgesteld dat zachte, plakkerige voeding de vorming van tandplak en tandsteen in de hand werkt. Het is dus aan te raden om in belang van het gezond houden van een goed gebit, natvoedingen zo veel mogelijk te vermijden en het te combineren met droogvoedingen en kauwsnacks.

Welke groenten mag een hond eten

Honden mogen groenten eten, maar er zijn wel verse groenten die honden zeker niet mogen eten. Het kan goed zijn dat bepaalde groenten voor mensen heel gezond zijn, toch kunnen diezelfde groenten giftig zijn voor honden. Rauwe en ongemalen groentes zijn voor carnivoren moeilijk of niet verteerbaar. Dus groenten voor honden kan je best pureren of licht koken.

Rauwe groenten voederen aan honden voederen heeft weinig zin omdat de voedingstoffen niet opgenomen door het lichaam. Door de groenten licht te koken worden de celwanden reeds verwoest zodat de hond gemakkelijker bij de voedingstoffen kan. Rauwe groenten doen wel dienst als ruwe vezels.

In deze link is een lijst met groenten die een hond wel mag eten.

Urinewegproblemen

Dieren met urinewegproblemen zijn vaak gebaat met extra vochtopname. Bij deze patiënten is het namelijk belangrijk dat ze voldoende vocht opnemen, aangezien dit de vorming van blaasgruis, blaasstenen en blaasontsteking kan helpen voorkomen. Nu is het moeilijk om een dier duidelijk te maken voldoende water te moeten drinken en dus wordt in deze situaties veelal geadviseerd om blikvoeding te geven. Doordat blikvoeding voor 85% uit water bestaat wordt hiermee de opname van vocht via de voeding dus gestimuleerd.

 Het wordt soms wel eens aanbevolen om honden met een lichte overgewicht op een dieet met natvoeding te plaatsen om het dier te laten afvallen. Aangezien natvoeding 65 tot 85% vocht bevat en vocht geen energie levert, zal eenzelfde voedingshoeveelheid in vergelijking met droogvoeding veel minder energie leveren en is het dus mogelijk om met blikvoeding een klein beetje overgewicht te behandelen. 

Het geven van rauwe voeding of groenten

Het geven van rauwe voedingen of het zelf bereiden van maaltijden heeft de afgelopen jaren meer in populariteit ingewonnen bij hondeneigenaren. Commercieel verkrijgbare rauwe voedingen worden ook wel KVV genoemd (Kant en Klaar Verse Voeding of Kompleet Vers Voer). Anderen zijn weer eerder voorstander van het voeren op basis van BARF (Bones And Raw Food of Biologically Appropriate Raw Food) of NRV (Natuurlijke Rauwe Voeding of Natuurlijk Rauw Voeren). In tegenstelling tot BARF wordt er bij NRV geen groenten, fruit, granen of onnatuurlijke supplementen gebruikt. Ook mag bij NRV de voeding voor een gezonde hond niet gemalen worden, maar moet het uit zo’n groot mogelijke stukken bestaan. 

Voordelen en nadelen rauwe voeding

Het grote voordeel van rauwe voedingen is dat gebitsproblemen er goed voorkomen mee kunnen worden en dat het wat meer met de natuurlijke voedingswijze van de hond overeenkomt. Het grote nadeel is echter dat rauw vlees zeer bederfelijk is en de voeding in de diepvries bewaard dient te worden.

Dit laatste kan soms het proportioneren lastig maken. Wat verder belangrijk is om te beseffen is dat de voeding rauw is en dat bij het klaar maken van de maaltijd aan de nodige hygiëne gedacht moet worden. Mensen zijn namelijk heel gevoelig voor infecties met Salmonella. Honden zijn gelukkig minder gevoelig voor Salmonella waardoor gerust rauw vlees gegeven kan worden. Wel is het belangrijk om te weten dat infecties met Salmonella bij honden wel voor kunnen komen, doordat de bacterie door vetten in de voeding de maagpassage kunnen overleven. Om die reden is het advies om rauwe voedingen uitsluitend aan gezonde volwassen honden te geven. 

Kwaliteit van de voeding

Binnen elke voedingssoort bestaan er veel verschillende verkrijgbare merken die inhoudelijk veel in kwaliteit kunnen verschillen. Maar hoe weet u nou of een voeding wel van goede kwaliteit is? 

Zoutgehalte 

Zout kan wel eens door producenten als smaakversterker gebruikt worden waardoor de voeding wel tot 7 keer meer zout dan het aanbevolen gehalte kan bevatten. Te veel zout is bij huisdieren, net zoals bij de mens, niet gezond. Daarom bevat een voeding liefst niet te veel zout. Daarnaast kan ook gelet worden op de aanwezigheid van eventuele kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen. 

Verteerbaarheid 

Een voeding met een goede kwaliteit heeft een hoge verteerbaarheid. De hoeveelheid geproduceerde ontlasting is zodoende een goede indicatie van de voedingskwaliteit. Algemeen kan gesteld worden dat de kwaliteit van de voeding beter is wanneer de hond minder en stevigere ontlasting produceert. 

Rasspecifieke voeding

Sommige merken diervoedingen hebben voedingen voor afzonderlijke rassen in hun assortiment. Tot op heden is er echter geen bewijs dat de voedingsbehoeften tussen verschillende rassen verschilt en dus is onze mening dat een rasafhankelijke voeding voor honden overbodig is. 

Prijs 

Bij diervoedingen is het meestal zo dat de prijs van de voeding een goede indicatie van de kwaliteit geeft. Bij duurdere producten zijn meestal kwalitatief betere grondstoffen met een hogere verteerbaarheid gebruikt en is er meer aandacht aan een goede balans in voedingsstoffen besteed waardoor de kans kleiner is dat er overmatig veel zout is toegevoegd. Doordat duurdere voedingen doorgaans beter verteerbaar zijn betekent dit dat er dagelijks minder van gegeven hoeft te worden dan van een goedkoper minder verteerbaar product. Dit heft het prijsverschil dus al aardig op. 

Hoeveel hond te eten geven

Op verpakkingen worden vaak richtlijnen vermeld over de hoeveelheid dagelijkse voeding. Sommige honden hebben echter een actievere levensstijl of snellere stofwisseling dan andere honden, waardoor de voedingsbehoeften tussen honden sterk kunnen verschillen. Het opvolgen van richtlijnen kan bij inactieve honden of honden met een tragere stofwisseling zodoende na verloop van tijd tot overgewicht leiden. Het is over het algemeen daarom beter om zelf het gewicht van de hond in het oog te houden en aan de hand daarvan meer of minder voeding te geven. Zolang het lichaamsgewicht van uw hond in orde blijft is het dus helemaal niet erg dat de hond minder eet dan dat op verpakkingen geadviseerd wordt. 

Hoeveel keer per dag hond eten geven

Voeding kan beter niet onbeperkt beschikbaar worden gesteld, maar bestaan uit een gepaste hoeveelheid per dag verdeeld over 3 maaltijden per dag. Door maaltijden te geven is het ontstaan van overgewicht namelijk goed te voorkomen. Uit een interessant onderzoek van Kealy uit 1997 is verder uit opvolging van 48 Labrador retrievers gebleken dat honden die dagelijks beperkt worden in de voeding die ze eten ten opzichte van honden die onbeperkt (ad libitum) worden gevoerd minder arthrose ontwikkelen en bovendien ouder worden.

 

HONDEN BEPERKT VOEDING  (75% van ad libitumgroep)		HONDEN ONBEPERKT VOEDING  (ad libitum)
Leeftijd	Honden met arthrose	Leeftijd	Honden met arthrose
2 jaar	4%	2 jaar	42%
5 jaar	13%	5 jaar	53%
8 jaar	50%	8 jaar	> 80%
Levensverwachting: 11 jaar		Levensverwachting: 9 jaar

Van nature zijn honden overigens gewend om op gezette tijdstippen een grote maaltijd te eten. De maag is enorm elastisch en kan grote hoeveelheden voedsel goed aan.  

Zorg er bovendien ook voor dat uw hond pas eten krijgt nadat u zelf gegeten hebt. Bij honden is het daarmee duidelijk dat u de baas bent. Vermijd verder lichamelijke inspanning voor en na het eten. Dit is belangrijk bij hondenrassen waarbij maagkanteling geregeld voorkomt. 

Voedingstips voor maagkanteling

Bij maagtorsie, ook wel vaak maagkanteling genoemd, is de maag dusdanig gedraaid dat de bloedvoorziening van de maag en eventuele andere organen zoals de milt in gedrang komt. Een maagtorsie bij de hond is een aandoening die acuut opkomt en levensbedreigend kan zijn. Waardoor een maagtorsie precies veroorzaakt wordt is onbekend. Maagtorsies komen vooral voor bij grote hondenrassen met een diepe borstkas. Ook de voeding blijkt een rol te spelen, vooral de maaltijdgrootte, de gasproductie en de verteerbaarheid van de voeding speelt daarbij een rol. 

Om een maagtorsie te verkleinen kan het volgende met voeding worden gedaan:  

• vermijd het geven van voeding voor en na lichamelijke inspanningen en/of opwinding
• geef eerst water en pas daarna voer
• geef liever vaak een kleine maaltijd 
• verdeel de voeding bijvoorbeeld over 4 maaltijden in plaats van 3 
• verstrek voeding met een hogere energiedichtheid en hoge verteerbaarheid (meer vet) waardoor minder grote voedingshoeveelheden nodig zijn 
• geef voeding die bij vertering tot weinig gasvorming leidt, zoals voedingen met een hoog vetgehalte
• geef liever grotere hondenbrokken dan kleine hondenbrokken 

Honden die gevoelig zijn voor maagtorsies kunnen beter kleinere maaltijden en vetrijke voeding worden gegeven. Het vetgehalte van de voeding mag echter ook weer niet te hoog zijn, omdat een te vetrijke voeding de maaglediging vertraagt en juist weer een maagtorsie in de hand werkt. 

Hoe overstappen op ander voer

Wanneer je besluit om op een andere type of merk voeding over te stappen is het belangrijk om dit altijd geleidelijk te doen. Nieuwe voedingen worden door de hond altijd enthousiast ontvangen en de hond zal er veel van gaan eten. Door de grote hoeveelheid voeding heeft de hond de dag erna echter minder eetlust en zal daardoor minder gaan eten. Menig eigenaar interpreteert dit verkeerd door te denken dat de hond de nieuwe voeding niet lust. Stap dus altijd geleidelijk over door de nieuwe voeding met de oude voeding te mengen en geef nooit meer dan dat de hond nodig heeft. 

Het geven van vitamines en mineralen

Het advies is om naast een commerciële voeding geen aanvullende voedingssupplementen met extra vitamines te geven. Elk commercieel verkrijgbare voeding bevat namelijk op zichzelf al voldoende vitamines en mineralen. Door deze naast de normale voeding te supplementeren bestaat het risico dat de hond te veel van een aantal vitamines of mineralen opneemt en dat is net zo schadelijk voor de gezondheid als een tekort.

Wat mag een hond niet eten

Het eten van giftige stoffen is uiteraard niet gezond voor honden. Maar wist je dat ook het eten van druiven, rozijnen, chocolade en ui voor de hond giftig kan zijn?

Chocolade

Het stofje theobromine in chocola is zeer giftig voor honden en katten en heeft effect op het zenuwstelsel en het hart. Hoe puurder de chocola hoe meer theobromine het bevat. Witte chocolade bevat zeer weinig, maar een reep pure chocolade van 180 gram kan een Jack Russel vergiftigen. Bakkerschocolade is zelfs nog giftiger, met 180 gram legt een Golden Retriever al het loodje. Laat dus geen chocolaatjes op plekken staan waar de hond bij zou kunnen, want honden vinden chocola meestal lekker. Pas ook op met de feestdagen wanneer er veelal chocoladeletters, paaseieren en kerstkransjes in huis te vinden zijn. Neem direct contact op met je dierenarts als je hond chocolade heeft gegeten.

Alcohol

Alcohol is niet goed voor onze lever, maar de schade die onze hondenvrienden hierdoor oplopen, is veel groter. Het kan diarree, braken, ademhalingsproblemen en coma veroorzaken. Geef je hond dus geen alcohol te drinken.

Koffie

De cafeïne in koffie (en tevens te vinden in cola, thee en energiedrankjes) is zeer slecht voor een hond en kan in een hoge hoeveelheid dodelijk zijn. Bij een cafeïnevergiftiging versnelt de ademhaling en de hartslag, treden er inwendige bloedingen op, de hond gaat trillen en krijgt ongecontroleerde spierbewegingen. Er is geen behandeling mogelijk tegen een overdosis. Pas ook op met rondslingerende theezakjes.

Avocado

De schil, pit en plant van de avocado zijn niet alleen giftig voor honden, maar ook voor andere zoogdieren en vogels. Het giftige persine uit deze vrucht kan leiden tot alvleesklierontsteking, ademhalingsproblemen en vochtophopingen in vitale organen van de hond.

Druiven en rozijnen

Door welk stofje druiven en rozijnen giftig zijn, is nog niet bekend, maar het eten ervan kan leiden tot nierfalen en uiteindelijk de dood. Druiven kunnen vergiftigen vanaf 20 gram per kilo lichaamsgewicht. Rozijnen veel sneller, namelijk vanaf drie gram per kilo lichaamsgewicht. Ook pitloze druiven zijn giftig. Pas ook op met krentenbollen, sultana’s en andere producten waar krenten of rozijnen in zitten.

Rauwe aardappelen

Ongekookt zijn aardappelen giftig door de solanine die er in zit. Vooral de schil en uitlopers zijn gevaarlijk. Zowel een hond als mens kan een aardappelvergiftiging oplopen. Eenmaal gekookt kan je hond gerust een aardappel eten. De solanine blijft dan achter in het water.

Noten

Noten zijn niet goed voor honden. Vooral Macadamianoten kunnen voor problemen zorgen en invloed hebben op het zenuwstelsel en de spieren. Walnoten kunnen giftige schimmels bevatten. Indien een hond een pinda-allergie heeft kan een pinda of pindakaas dodelijk zijn. Pindakaas wordt soms wel aan honden gegeven, maar is erg vet en teveel kan zorgen voor diarree of overgeven. Wil je toch wat pindakaas geven doe dit dan gematigd.

Tomaten

De tomaat zelf is alleen giftig als deze nog niet rijp is. Alle groene delen zoals het kroontje en de plant zijn giftig vanwege de stof solanine. Ook andere groente uit de nachtschadefamilie (tomaat, paprika, aubergine) kunnen allergische reacties veroorzaken en ontstekingen verergeren. Zo zijn sommige honden allergisch voor paprika. De komkommer en courgette behoren niet tot de nachtschadefamilie en mogen gegeten worden door een hond.

Xylitol

De zoetstof xylitol wordt gebruikt in suikervrije producten zoals kauwgom, snoep, tandpasta en producten voor diabetici. Door het eten ervan kan een hond in coma raken en uiteindelijk overlijden. Ook pindakaas met minder suiker bevat soms xylitol.

Uien en knoflook

Uien en knoflook hebben effect op de rode bloedlichaampjes van de hond wat bloedarmoede kan veroorzaken. Tevens kunnen ze darm- en maagkrampen veroorzaken. Overigens is knoflook minder schadelijk dan ui. Er bestaan zelfs knoflooksnoepjes voor honden, maar ik vermijd deze liever. De familie van de ui, denk aan prei en bieslook, heeft hetzelfde effect op honden. Ook gekookt of in poedervorm blijft het giftig.

Champignons

Champignons en paddenstoelen kunnen een shock veroorzaken en uiteindelijk dodelijk zijn voor honden.

Rauw varkensvlees

Rauw varkensvlees kan de ziekte van Aujeszky bevatten. Deze ziekte is altijd dodelijk voor honden en katten, maar ongevaarlijk voor mensen. In veel Europese landen komt de ziekte niet meer voor. In een land zoals Spanje kan je hond het echter nog oplopen. Ik kies er zelf voor om helemaal geen varkensvlees te geven.

Zout

Zout wordt soms ten onrechte gegeven om de hond te laten braken. Bijvoorbeeld als hij iets gevaarlijks heeft gegeten. Dit kan echter een zoutvergiftiging veroorzaken. Hierdoor kan een hond gaan overgeven, veel drinken en last van diarree krijgen. Uiteindelijk kan het epileptische aanvallen veroorzaken en de hond kan er aan overlijden.

Pitten

De pitten van appels, kersen, abrikozen, nectarines, pruimen, etc. bevatten blauwzuur en zijn in grote hoeveelheden giftig. Wil je dit fruit aan je hond geven, verwijder dan de pitten.

Melkproducten

Melk of melkproducten zoals yoghurt of kaas zijn niet giftig voor honden, maar teveel kan diarree veroorzaken.

Medicijnen

Let op dat je hond geen medicijnen te pakken kan krijgen uit openstaande kastjes of een handtas die open staat. Geef ook geen pijnstillers of medicijnen die voor mensen bedoeld zijn. Een enkele paracetamol kan al dodelijk zijn voor een kleine hond. Een hond zal gaan braken, wordt suf, krijgt diarree en kan leverproblemen krijgen. Alleen als je er op tijd bij bent, is er kans op herstel.

Heeft je hond iets gegeten wat je niet vertrouwt, neem dan zo snel mogelijk contact op met je dierenarts. Geef de hond geen zout aangezien dit een zoutvergiftiging kan veroorzaken.